کاوش موضوع کابل
صفحه اصلی
کابل
کابُل، پایتخت افغانستان مطابق تخمین سال ۱۴۰۳ دارای جمعیتی حدود ۵٬۱۴۰٬۶۰۶ نفر است و مساحتی حدود ۱٬۰۲۳ کیلومتر مربع است که در ولایت کابل واقع شدهاست. مرکز این شهر، شامل بافت کهنه و قدیمی آن است که مناطق پل خشتی، خوابگاه، کاه فروشی، مرادخانی، ده افغانان، چنداول، شوربازار، سراجی و باغ علیمردان را در بر میگیرد. کابل همراه با دیگر توابع (ولسوالیها) مساحتی در حدود ۴۲۵ کیلومتر مربع دارد و در آن از همهٔ قومیتهای اصلی افغانستان زندگی میکنند.
براساس شواهد رشد شهرنشینی حکایت از مهاجرت گسترده از سایر نقاط افغانستان به این شهر دارد. بر این اساس کابل نود و چهارمین کلانشهر جهان و در ردهٔ پنجمین شهر جهان از نظر سرعت رشد جمعیت قرار دارد.
کابل مرکز اداری و سیاسی افغانستان است و در ۱٬۷۹۱ متری بالای سطح دریا در درهای دراز و باریک میان کوههای هندوکش را شکافته و در درازای دریای کابل امتداد یافتهاست. این شهر همراه با قندهار، هرات و مزار شریف توسط بزرگراههای حلقوی که در سرتاسر کشور امتداد یافتهاند وصل شدهاست. کابل همچنین مسیر اصلی شاهراه جلالآباد که به سوی پیشاور پاکستان میرود است.
محصولات اصلی کابل شامل میوهٔ تازه و خشک، قالی افغانی، چرم و محصولات پوست گوسفند، لباسها و اسباب محلی و نسخههای محصولات باستانی است. جنگهای ۱۹۷۸–۲۰۰۱ این صنعت را مختل کرد و به اقتصاد صدمهٔ بسیاری وارد کرد.
شهر کابل قدمتی ۵ هزار ساله دارد؛ پادشاهان بسیاری سالها روی شهر به خاطر موقعیت استراتژیکی آن که در طول مسیرهای جنوب و مرکز آسیا قرار گرفته جنگ میکردند. کابل در طول تاریخ توسط امپراتوریهای بزرگ زمان خودش حکومت میشدهاست. در حدود ۵ سده پیش از میلاد مسیح توسط هخامنشیان و پسانترها توسط سلوکیان، پادشاهی موریا، کوشانیان، ساسانیان، سلسلهٔ مغولان، صفویان، غزنویان و غوریان اداره و کنترل میشدهاست. از سال ۱۵۰۴ تا ۱۵۲۶ میلادی، کابل به عنوان مرکز رسمی بابر، سازندهٔ امپراتوری مغولان هندوستان بود. پس از آن تا سال ۱۷۳۸م زیر سلطنت دهلی بود، که نادرشاه و نیروهای افشاریان به گورکانیان حمله کردند. پس از مرگ نادرشاه در ۱۷۴۷، شهر به دست احمدشاه درانی افتاد که بسیار سریع آن را در کشور افغانستان اضافه کرد. در ۱۷۷۶، تیمورشاه درانی کابل را به پایتخت افغانستان مبدل ساخت.
از سال ۱۹۸۰، با شروع جنگ بر ضد اتحاد جماهیر شوروی از سوی مجاهدین، شهر به دست گروههای جنگطلب متفاوتی افتاد. در بین سالهای ۱۹۹۲–۱۹۹۶ که جنگ داخلی میان گروههای مسلح رقیب و مخالف یکدیگر درگرفت و منجر به حکومت پنج سالهٔ طالبان شد؛ هزاران نفر از شهروندان کابل و مردم غیر مسلح کشته شدند و باعث وارد آمدن صدمات جدی به زیرساختهای کابل و مهاجرت گستردهٔ مردم از کابل و سایر نقاط افغانستان به کشورهای همسایه شد.
پس از سقوط طالبان در نوامبر ۲۰۰۱، پس از حملهٔ نیروهای نظامی آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) به افغانستان، حکومت وقت با همکاری سایر کشورها و سازمانهای بینالمللی فعالیت خود را جهت بازسازی زیرساختهای از دسترفتهٔ کابل آغاز کردهاست؛ اگرچه حملات انتحاری طالبان و دیگر شبهنظامیان روند بازسازی کابل و افغانستان را کند میکرد و شهر کابل هر از چندگاهی شاهد حملات انتحاری با هدف ضربهزدن به حکومت بود که جان شماری از شهروندان بیگناه نیز گرفته میشد. کابل تا پیش از هجوم طالبان در سال ۱۴۰۰ همچنان در حال توسعه و نوسازی بود.... بیشتر در ویکی پدیا